روانکاری برای حفظ عملکرد و افزایش طول عمر بلبرینگها ضروری است. این پروسه با جداسازی قطعات متحرک، اصطکاک را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. اگرچه روانکاری بلبرینگ به عنوان یک فرایند کمکی که زمان و دورهی مشخصی ندارد در نظر گرفته میشود اما بهتر است که افراد آن را جدی بگیرند. چرا که عدم روانکاری مناسب و به موقع منجر به خرابی بلبرینگ و در نهایت خرابی کل سیستم مورد نظر شما خواهد شد.
روانکاری بلبرینگ با گریس
روانکاری بلبرینگ میتواند با استفاده از انواع روانکارها مانند گریس، روغن روانکار و روانکار جامد انجام شود. مزیت گریس نسبت به سایر روغنهای روانکار این است که در بیرینگ باقی میماند. این موضوع به ویژه برای شفتهای عمودی و مورب بسیار مهم است چرا که روغنها به علت ویسکوزیته بالایی که دارند به سمت پایین حرکت میکنند. همچنین گریس میتواند در برابر آلودگیها، رطوبت و آب، سد بهتری را ایجاد نماید.
گریس چیست؟
گریس از جمله روانکنندههای نیمهجامد است. در فرایند تولید گریس روغن با یک غلیظ کننده، امولسیون میگردد و ویسکوزیته اولیه بالایی را ایجاد مینماید. با اعمال برش، ویسکوزیته به گرانروی روغن پایه کاهش مییابد. در واقع این فرایند مشخصه اصلی گریس است که به آن نازک شدن برشی میگویند.
سه جزء اصلی در گریس شامل غلیظ کنندهها (5-20 درصد)، روغنهای پایه (80-95 درصد) و مواد افزودنی (0-10 درصد) میباشند. معمولترین غلیظ کنندهای که در گریس استفاده میشود صابون لیتیوم است. سایر مواد قابل استفاده آلومینیوم، صابون کلسیم، خاک رس و پلی اوره هستند.
همه این مواد بسته به محصول و کاربرد مورد نظر میتوانند بهعنوان غلیظکننده استفاده شوند. غلیظکنندهها میتوانند بهشکل ترکیبی نیز مورد استفاده قرار بگیرند.
مزایای روانکاری بلبرینگ با گریس
- از سطوح مختلف در برابر خوردگی محافظت میشود.
- سطوح و اتصالات در برابر انواع آلایندهها آب بندی میگردند.
- بین سطح هایی متحرکی که با هم در تماسند مانع ایجاد میشود.
- حرارت را به شیوه موثرتری منتقل میشود.
- حرکت قطعات به شکل روان تری صورت میپذیرد.
- نویز و لرزش تجهیزات به مراتب کمتر خواهد شد.
چگونه روغن کاری کنم؟
هشت مرحله ساده برای روانکاری بلبرینگ وجود دارد:
- بهتر است که در روانکاری بلبرینگ دمای موتور بالا باشد. بنابراین زمانی نسبت به گریسمالی و روانکاری مجدد اقدام نمایید که موتور در حال کار است یا تازه خاموش گشته. (داغی موتور چسبندگی گریس را کاهش میدهد)
- اطمینان حاصل کنید که گریس مورد نظرتان حاوی روان کننده مناسب برای یاتاقانها است.
- نواحی اطراف اتصالات پرکننده و تخلیه را تمیز کنید تا مطمئن شوید که آلایندهها به حفره یاتاقان وارد نمیشوند.
- اتصالات تخلیه را بردارید تا چربی اضافی از بلبرینگ خارج شود.
- درز تخلیه را در طول فرآیند روغنکاری مجدد بیرون نگه دارید.
- هنگامی که موتور در دمای عملیاتی کار میکند، مقدار توصیه شده گریس را اضافه کنید.
- پس از تمیز کردن چربی، پلاگین تخلیه را مجدداً نصب کنید و گریس مازاد را از ناحیه تخلیه تمیز نمایید.
- پس از نصب، نویز و ارتعاش موتور را برای ایجاد یک خط پایه بررسی کنید. در فواصل منظم، هر تغییر ناگهانی یا قابل توجهی را بررسی کنید و اگر نیاز بود مجددا روانکاری بلبرینگ را انجام دهید.
پر کردن بلبرینگ با گریس باید یکی از آخرین مراحلی باشد که هنگام روانکاری انجام میشود تا از تمیزی و حداقل آلودگی اطمینان حاصل شود. اصول روانکاری 3 حالت دارد. به هنگام روانکاری با گریس باید بر اساس سه اصل زیر اقدام نمایید:
اصل اول: تمیز کاری
مهمترین و اصلیترین اصل روانکاری بلبرینگ این است که روکشهای ضد خوردگی، گریس ها و روغنهای قدیمی را از روی بلبرینگ مورد نظرتان پاک نمایید. چرا که روانکارها تنها در صورتی بهترین عملکرد خود را نشان میدهند که تمیز و بر سطحی عاری از آلودگی باشند. برای تمیز کاری بهتر است که از یک حلال مناسب غیر رسوبی استفاده نمایید.
اصل دوم: گریس مالی بلبرینگ
روانکاری هم میتواند به شکل دستی و هم به شکل اتوماتیک انجام شود. در روش اتوماتیک ما از یک دستگاه خاصی که لولهی مخصوص دارد (گریس گان) استفاده میکنیم. گریس با توجه به این که جامد و کمی چسبنده میباشد به روش دستی بهتر پاسخ میدهد. اما باید توجه داشته باشید که استفادهی کم یا زیاد از گریس میتواند معایب و مشکلاتی را به همراه داشته باشد. روانکاری بیش از حد اصطکاک را افزایش میدهد در حالی که مقدار کم گریس نمیتواند به خوبی مانع از فرسایش و خوردگی شود.
مقدار را تعیین کنید
مقدار گریس مورد نیاز تا حد زیادی از طریق سرعت دورانی بلبرینگ تعیین میشود. در شرایطی می توانید بیرینگ را پر از گریس نمایید که 30-50 درصد از محفظه را گریس تشکیل داده باشد. بنابراین بیرینگ فضای کافی برای انتقال گرما در اختیار خواهد داشت. ضمن این که برای تعیین مقدار گریس به فاکتورهای که در ادامه نام بردهایم نیز توجه داشته باشید:
- طراحی
- فضای موجود
- مشخصات گریس بلبرینگ
- دمای محیط
با کمک تعیین فضای آزاد بیرینگ میتوانید مقدار مناسب استفاده از گریس را مشخص نمایید.
برای این کار سه روش وجود دارد:
- دادههای مهندسی که توسط تولید کنندگان منتشر میشوند.
- نمودارهای مرجعی که توسط تولید کنندگان تولید میشوند.
- استفاده از معادله
اصل سوم: بست چربی
شما باید بعد از این که گریس را روی سطوح تماس مختلف قرار دادید، بست چربی ایجاد نمایید تا چربیها به منطقه تماس برسند.
انواع گریس روانکاری بلبرینگ
این بازرگانی سابقه ای 60 ساله در تامین لوازمیدکی و قطعات خودروهای سبک و سنگین دارد و یکی از سرشناسترین اعضای مجموعه شناسا محسوب میشود که توانسته بعنوان اولین نمایندگی شرکتهایی همچون گواه، ایران کاوه و کروز فعالیت نماید و در سال 1393 نیز نمایندگی انحصاری شرکت اماراتی Mineral Circles Bearings یا به اختصار MCB را کسب کند. بهطور کلی ویکی صنعت میتواند امکانات مورد نیاز انواع قطعات خودرو و بلبرینگهای صنعتی و کشاورزی را در اختیار متقاضیان ایرانی قرار دهد.
دستورالعمل برای ذخیره گریس
کارتریجها، لولهها یا ظروف جدید گریس باید در حالت عمودی با درپوش پلاستیکی نگهداری شوند. این کار از نشت روغن جلوگیری میکند. اگر کارتریج در یک گریسگان قرار دارد، در صورت عدم استفاده از تفنگ باید فشار را کم کرده و آن را در یک موقعیت افقی در یک منطقه تمیز، خنک و خشک نگهداری کنید. با این کار گریس وارد لوله نمیشود و با خشک شدنش آن را مسدود نمیکند.